Door Annelies Veenstra
Bewust zijn van de impact die we als samenleving hebben op het milieu is toch vanzelfsprekend? Nou, de meesten van jullie denken van wel, maar in werkelijkheid zijn we te weinig geïnformeerd door gemeenten om te weten wat goed en fout is in ons reisgedrag! Een opkomende en hedendaagse term is ‘slimme mobiliteit’, maar wat betekent dit en wat kunnen we doen om bij te dragen aan een schoner milieu? Hier is een overzicht van de voortgang van slimme mobiliteit en vervoer in Nederland en andere internationale steden. Er is een verandering in de communicatie nodig…
Het concept van slimme mobiliteit omvat de verschuiving van het traditionele transportsysteem naar MaaS, waar intelligente infrastructuur verschillende belanghebbenden en entiteiten verbindt om een efficiënte, intelligente en duurzame oplossing te bieden. Het omvat meerdere vervoerswijzen, waaronder gedeeld vervoer, on-demand mobiliteitsoplossingen, elektrische voertuigen, fietsen, snel openbaar vervoer, wandelen, enzovoort. Wat is de kerngedachte achter slimme mobiliteit? Om een kwaliteitsvolle dienstverlening aan de burgers te garanderen en tegelijkertijd de impact op de omgeving te minimaliseren.
Er lopen al veel onderzoeken en projecten die zijn ontworpen en uitgevoerd door het innovatiecentrum op het gebied van mobiliteit in Noord-Nederland. De kennis en middelen om projecten op te zetten zijn er, maar hoe bereik je burgers en hoe communiceer je om hun reisgedrag te veranderen? Hoe ga je als gemeente hiermee om en hoe draag je daar actief aan bij?
In Nederland gaan de technologische ontwikkelingen razendsnel, maar de mens blijft achter. Hun leer- en adoptievermogen is beperkt en langzamer, evenals het vermogen van de overheid om de opstellingswetgeving aan te passen, een lange aanlooptijd heeft. Om dit concept te laten slagen, heb je ondersteuning nodig van gemeenten die kunnen bijdragen aan gedragsverandering van burgers. Dit was voor mij de reden om mijn afstudeeronderzoek hieraan te wijden. Wat is er al gedaan om dit concept te implementeren en te communiceren? Wat zijn drijfveren en drempels voor gemeenten? Wat zijn de perspectieven en benodigde samenwerkingswensen van burgers? Wat zijn de (culturele & technologische) kenmerken van verschillende landen? Gebleken is dat het concept goed is uitgevoerd, maar dat er te weinig wordt gecommuniceerd over slimme mobiliteit door gemeenten en dat er vanuit hen te weinig initiatieven zijn om dit concept bij burgers te stimuleren. Daarnaast bleek communicatie en samenwerking met aanbieders van deelvervoer een sleutel tot mogelijk succes.
Naast het algemene probleem, het gebrek aan communicatie via gemeenten, heb ik ook aandacht besteed aan zaken die voor burgers relevant kunnen zijn. Zo bleek tijdens de interviews dat burgers wel op de hoogte zijn van de verschillende vervoersmogelijkheden, maar niet goed genoeg geïnformeerd zijn om er gebruik van te maken of niet gemotiveerd genoeg zijn om een bijdrage te leveren aan dit concept. In sommige gevallen is het dus een kwestie van de juiste boodschappen overbrengen en burgers informeren om verandering teweeg te brengen.
Inmiddels is duidelijk dat communicatie cruciaal is voor een duurzame samenleving, alleen rust dit op de schouders van bepaalde stakeholders: “Kom op gemeenten, kom in actie voor slimme mobiliteit…!”. Wil je gedragsverandering van burgers en een duurzamere samenleving, draag dit dan bij met implementaties. Dat kan via campagnes en advertenties online en offline, maar ook via platformen en applicaties om het de burger zo makkelijk mogelijk te maken. Maar houd er ook rekening mee dat burgers worden aangetrokken door goede deals en handig gedeeld en openbaar vervoer. Moraal van het verhaal: communicatie door gemeenten staat centraal, maar zal moeten worden ondersteund door fysieke elementen om burgers hun CO2-voetafdruk te laten verkleinen door gebruik te maken van slimme mobiliteit.
