De gemeente Groningen wil de bevoorrading van de binnenstad slimmer en efficiënter regelen, door gebruik te maken van slim toegangsbeleid voor vrachtwagens. Op dit moment mogen vrachtwagens er wel of niet in. Als je een ontheffing krijgt, geldt die meteen voor het hele jaar, ook als een vrachtwagen eigenlijk alleen op woensdagochtend de binnenstad in moet. Met de nieuwe aanpak wil de gemeente vrachtwagens toegang verlenen tot bepaalde locaties, voor bepaalde doelgroepen en op bepaalde tijden.
Vrachtwagens die voorzien zijn van de benodigde techniek worden herkend en krijgen sneller toegang bij bijvoorbeeld beweegbare palen en laad- en losplekken. Dit vermindert overlast voor bewoners en zorgt voor een efficiënte bevoorrading binnen het recent uitgebreide venstertijdengebied. In oktober 2022 is in Groningen de voorbereiding op de pilot, die in 2023 plaatsvindt, van start gegaan.
Grip op logistieke stromen
Met slimme toegang maakt de gemeente helder welk type voertuig waar en op welk moment welkom is, zodat vervoerders precies weten waar zij aan toe zijn. Vrachtwagens die meedoen, zorgen ervoor dat hun boordcomputer is geüpgraded zodat deze in staat is om data te delen èn kan worden herkend. Rijdt de chauffeur de binnenstad in, dan wordt de data van de vrachtwagen vergeleken met de regels van het gebied. Is het bijvoorbeeld een zero emissie-zone? Dan krijgt een elektrische vrachtwagen automatisch toegang bij slagbomen en beweegbare paaltjes. Voor vrachtwagens rijdend op diesel blijven de slagbomen dicht. Het gaat echter niet alleen om toegang bij fysieke infrastructuur: vrachtwagens worden ook herkend wanneer ze een gebied inrijden dat digitaal is afgebakend, bijvoorbeeld een milieuzone of rondom scholen op bepaalde tijden. Dit wordt ook wel ‘geofencing’ genoemd.
Philip Broeksma, wethouder van de gemeente Groningen, juicht de ontwikkeling van harte toe: “De bevoorrading in de binnenstad zorgt voor veel druk op de openbare ruimte. Samen met de logistieke sector werken we aan maatregelen en slimme oplossingen om de overlast van de bevoorrading te beperken. Slim toegangsbeleid kan daarbij helpen. Zo houden we grip op logistieke stromen, en zijn vervoerders sneller ter plaatse.”
Data delen
Diverse partijen in de bevoorrading in en rond de stad Groningen zijn geïnteresseerd in het project. De pilot bestaat uit een systeemtest van intelligente toegang, waarbij een architectuur en een datadeelsysteem worden ingericht. Zo wordt een combinatie van data vanuit de truck (positie, route en type voertuig) gekoppeld aan gebiedsinformatie (bijvoorbeeld schoolzones, zero emissie-zones en parkeerplaatsen) en camerabeelden die het kenteken aflezen. Op basis van die informatie wordt vastgesteld of een specifieke truck op dag X en tijdstip Y gerechtigd is om het betreffende gebied in te gaan. Met andere woorden, er wordt gecontroleerd of de truck een vergunning of ontheffing heeft dan wel of hij voldoet aan de gestelde voorwaarden, zoals zero emissie of een gewicht tot 35 ton. Mag de vrachtwagen inderdaad het gebied in, dan kunnen op basis van deze goedkeuring op afstand ook beweegbare paaltjes of slagbomen worden bediend.
Ook zal er tijdens de pilot in Groningen getest worden met het (digitaal) reserveren van laad- en losplekken door logistieke dienstverleners. “Een reguliere parkeerplek kan op gunstige tijden gebruikt worden voor het bevoorraden van de binnenstad en op andere tijden door bewoners of bezoekers. Zo kan de beschikbare ruimte slim en multifunctioneel worden ingezet,” zegt Sjouke van der Vlugt, senior beleidsmedewerker stadsontwikkeling bij Gemeente Groningen.
Het beoogde systeem maakt gebruik van bestaande technieken en bouwblokken. Eenmaal werkend kan dit in principe in elke willekeurige stad worden gebruikt voor een veelvoud aan toepassingen. De eerste resultaten van de pilot worden in de eerste helft van 2023 verwacht.
Landelijke opschaling
De gemaakte afspraken en de pilot komen voort uit een eerder Stadsdiner Slimme Duurzame Verstedelijking en Logistiek. Het diner in Groningen was de tweede van een landelijke reeks, na een eerste diner in Apeldoorn. Het doel van de bijeenkomsten is te komen tot een landelijk opschaalbaar actieplan om logistiek slimmer en duurzamer in te richten.
Groningen biedt de eerste casus voor deze pilot die vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is geïnitieerd.
Meedoen?
Wil je meer weten over dit project of ben je als logistiek dienstverlener of andere organisatie geïnteresseerd om mee te doen met de pilot? Neem contact met ons op.
