Bereikbaarheid economische kerngebieden
Gemeente Groningen werkt binnen het mobiliteitsdomein al enige tijd datagestuurd om de kwaliteit van het wegennet voor het autoverkeer inzichtelijk te maken. Deze reguliere monitoring biedt relevante informatie, bijvoorbeeld voor ad hoc analyses op trajectniveau voor projecten, bij het toetsen en valideren van verkeersmodelresultaten en als input voor de begroting en beleidsverantwoording.
Met name voor dit laatste, was de gemeente op zoek naar een sterk vereenvoudigde weergave van de kwaliteit van de bereikbaarheid van de vijf economische kerngebieden: UMCG, Martiniziekenhuis, Centrum, Zernike en Europapark. Het doel was om per kerngebied een rapportcijfer voor ‘Doorstroming’ en ‘Betrouwbaarheid’ te kunnen geven.
Doorstroming en betrouwbaarheid van wegennet
Voor deze bereikbaarheidsindicatoren ‘Doorstroming’ en ‘Betrouwbaarheid’ maakt de gemeente gebruik van de bij het Nationaal Dataportaal Wegverkeer (NDW) beschikbare reistijdinformatie over het wegennet voor autoverkeer. De gemeente vertaalt deze informatie naar maandrapportages, waarbij per rijrichting in zowel de ochtend- als avondspitsperiode voor een groot deel van het hoofdwegennet de kwaliteit van het netwerk in beeld wordt gebracht.
Om de grote hoeveelheid data over de verschillende routes, rijrichtingen en spitsen terug te brengen tot twee rapportcijfers, heeft de gemeente samen met Arane Adviseurs een aantal methodieken onderzocht. Uiteindelijk is gekozen voor een methodiek die de situatie op straat goed weergeeft, die ruimte voor ambitie en groei biedt en die goed uitlegbaar is.
Normwaarden en streefwaarden
De berekende waarden voor de ‘Doorstroming’ en ‘Betrouwbaarheid’ worden vergeleken met vooraf bepaalde referentiewaarden. De eerste referentie is de normwaarde. Deze drukt de minimaal gewenste kwaliteit uit. Wanneer de waarde niet voldoet aan de normwaarde, is er sprake van een knelpunt. Het rapportcijfer wordt vervolgens bepaald aan de hand van het verschil met de normwaarde.
Op dezelfde wijze zijn ook streefwaarden berekend. De streefwaarde geeft aan wat er met de huidige inrichting en uitrusting maximaal mogelijk is op een route.
Terry Albronda, beleidsontwikkelaar Slimme Mobiliteit bij de gemeente Groningen vertelt: “We kunnen nu van jaar tot jaar per economisch kerngebied bekijken hoe de kwaliteit van de bereikbaarheid zich ontwikkelt. Ook geeft het inzicht in waar nog knelpunten aanwezig zijn en welke ruimte er is om verbeteringen door te voeren. De rapportcijfers geven een goede eerste indruk en met alle achterliggende data zijn vele detailanalyses uit te voeren.“
Koen Adams, projectleider bij Arane Adviseurs: “Hoewel de data breed beschikbaar is, zijn er relatief weinig wegbeheerders die de data op deze manier inzetten om aan beleidsmonitoring te doen. De gemeente Groningen heeft hiermee een vooruitstrevende aanpak gekozen die aansluit bij de netwerkvisie en goed inzicht geeft in de (ontwikkeling van de) netwerkkwaliteit. Naast de strategische toepassing voor de begroting, zijn er ook tactische en meer operationele toepassingen denkbaar. De maandoverzichten geven bijvoorbeeld ook inzicht in dag-tot-dag-verschillen, wat het ook heel bruikbaar maakt voor het evalueren van evenementen of wegwerkzaamheden.“
