Alle projecten
Verduurzaming van mobiliteit en infrastructuur

Waterstoftreinen

De provincie Groningen, ProRail, het Rijk en Arriva hebben als doel om de treinen in Noord-Nederland zonder uitstoot en op duurzaam geproduceerde brandstof te laten rijden. Uit verschillende testen is gebleken dat dit voor de regionale treindiensten in Groningen het beste gedaan kan worden met groene waterstof.

Waterstoftrein Coradia iLint bij opening met minister.

Pilot waterstoftrein

Provincie Groningen, Arriva, ProRail, Alstom en Engie hebben in maart 2020 een proef uitgevoerd met het rijden met een waterstoftrein. Dit was de eerste keer dat in Nederland een trein op waterstof reed. Met deze proef wilden de vijf betrokken organisaties meer praktijkervaring verzamelen. De provincie en betrokken partijen hebben als doel om de treinen in Noord-Nederland zero emissie (zonder milieubelastende uitstoot) te laten rijden. De waterstoftrein is een goede mogelijkheid om hieraan te voldoen, zonder daarbij grote investeringen in bovenleidingen te hoeven doen.

Testen van dienstregeling en waterstof tanken

De prestaties werden getest van de waterstoftrein ‘Coradia iLint’ van Alstom op het spoor tussen Groningen en Leeuwarden. De testen met de waterstoftrein werden ’s nachts uitgevoerd. De trein reed daarbij zonder passagiers. De stop- en sneltreindienstregeling werd meerdere keren getest. Ook werd het tanken van waterstof getest binnen een dienstregeling. Hoe gaat dit en welke invloed heeft dit op de tijden van de huidige dienstregeling? Tot slot werd er onderzocht wat er allemaal nodig is om toestemming te krijgen om in de reguliere dienstregeling met een waterstoftrein op het spoor in Noord-Nederland te mogen rijden.

Resultaten eerste pilot

Met deze eerste testritten is bewezen dat er zero emissietreinen zijn die nu al in Noord-Nederland kunnen rijden. Tijdens de testen reed de trein volgens dienstregeling. Het brandstofverbruik, optrekken en remmen verliep zonder problemen. Het tanken met (groene) waterstof ging sneller dan verwacht en is veilig uit te voeren. Een waterstoftrein bleek daarnaast bijna 50% stiller dan de huidige dieseltrein. Voor reizigers en omwonenden zijn de waterstoftreinen een schonere en stillere manier van openbaar vervoer. De conclusie is dat de waterstoftrein een volwaardig alternatief kan zijn voor de huidige dieseltreinen.

Bekijk onderaan deze pagina de rapporten met de resultaten van de eerste pilot.

De toekomst van waterstoftreinen in Noord-Nederland

Eind 2022 startte de Provincie een aanbesteding voor de eerste vier waterstoftreinen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelde15 miljoen euro beschikbaar als bijdrage in de kosten van vier waterstoftreinen. Hiermee laat het Rijk zien het belangrijk te vinden om te investeren in de verduurzaming van het openbaar vervoer op haar spoorlijnen. Naast de rijksbijdrage voor de vier treinen, draagt het Nationaal Programma Groningen (NPG) 7 miljoen euro bij. Ook heeft het Rijk een bijdrage toegekend van 5 miljoen euro voor een waterstoftankinstallatie.

In januari 2024 kwam naar buiten dat er in de aanbesteding voor de eerste vier waterstoftreinen geen biedingen binnen gekomen zijn. Dit komt onder meer vanwege het maatwerk in combinatie met de kleine omvang van de opdracht. De Provincie Groningen blijft zich echter inzetten voor de verdere verduurzaming van het reizigersvervoer per spoor. De Provincie gaat nu onderzoeken of een leaseconstructie met bestaande waterstoftreinen mogelijk is.

Publicatie

De resultaten van de eerste pilot zijn terug te vinden in bijgevoegde rapporten.

Foto gemaakt door Stefan Verkerk – ProRail

Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage vanuit het EU-project G-PaTRA (Interreg).